Эл аралык ишкердик кеңешижана“Ernst & Young” ("Эрнст энд Янг") компаниясы Кыргызстанда алтын өндүргөн ишканаларга салыктарды жана бажы төлөмдөрүн көтөрүүн үсындап чыкты.

Жыйында Эл аралык ишкердик кеңеши жана “Ernst & Young” компаниясы Кыргызстандагы алтын өндүргөн ишканалардын өлкөгө таасири жана жаңыдан киргизилиши мүмкүн болгон алымдар менен төлөмдөрдүн кесепетин талдаган иликтөөсүн жарыялады.

Мекеме өкүлдөрү анда Кыргызстандын ичинде алтын өндүргөн компаниялардын киреше салыгын 3% көтөрүүнү кескин сынга алышты. Алар ошондой эле чет жакка ташыла турган концентраттарга 25% бажы төлөмүн киргизүүнүн кесепети да оор болоорун билдиришти. Алар бул нерселер компанияларды банкротко алып келерин, соңунда Кыргызстанга да зыянын тийгизерин айтышты.

Аталган эки компания салык жана бажы төлөмдөрүн көбөйтүү Кыргызстанда инвестициялык климатты начарлатарын белгилешти. Алар мунун ордуна мамлекет жаңы инвесторлорду тартып, алтын өндүргөн компанияларды көбөйтүүсү керектигин сунушташты.

Кеп болуп жаткан экспорттук алым киргизүү жана салыкты көбөйтүү маселеси буга чейин парламентте жана өкмөттө көтөрүлгөн болчу. Ал казылган кенди өлкө ичинде кайра иштетүүнү экономикалык жактан пайдалуу кылуу максатын көздөгөн. Бирок, бийлик өкүлдөрү маселе учурда каралып жатканын, толук чечиле электигин билдирүүдө.

Расмий маалыматка караганда, Кыргызстанда кен казууга 2500дөн ашуун лицензия берилген болсо, мунун жарымы тоо-кендерине байланыштуу. Лицензия алган компаниялардын 300-350 гана иштеп жатса, анын отуз чактысы алтын казуу менен алектенет. Өкмөт мүчөлөрү кабарлагандай, соңку алым жана төлөмдөрдү көтөрүү так ошол алтын өндүргөн 30дай жана эми иштей турган компанияларга тиешелүү. Кумтөр кенин иштеткен “Центерра Голд” компаниясына бул маселе тиешелүү эмес.

Бишкектеги жыйында ошондой эле кен казган компанияларга карата жер-жерлердеги нааразылыктарды жана митингдердин азайбай жатышы да өндүрүшкө кедергисин тийгизери айтылды. Акыркы бир эки айдын ичинде эле Кадамжайда Шамбесай кенине, Тогуз-Тородо Макмал кенине жана Чаткалда Иштамберди кенине байланыштуу нааразылыктар болгон.

Жогоруда аталган эки уюм кабарлагандай, 2016-жылы тоо кен компаниялары мамлекетке төккөн салыктын жалпы суммасы 7 миллиард сомдон ашкан. 2014-2016-жылдагы эсеп боюнча бул тармакта жалпысынан 17 миң адам иштеген.

http://www.gezitter.org/kumtor/68354_altyin_kazgan_kompaniyalardyin_salyik_kaygayyi/original/